Willem Jacobus Marius van Beusekom (Weesp, 4 mei 1947) is de
zoon van een dierenarts die op zeer jonge leeftijd een tomeloze
passie ontwikkelt voor radio én muziek, die zijn activiteiten
tijdens zijn hele verdere leven zal blijven kleuren. “Ik was als
klein kind altijd met de radio in de weer. Als gekluisterd stond ik
bij dat grote ding te luisteren. Later hield ik schriftjes bij wat ik
had gehoord. (…) Uit de gids stelde ik mijn eigen programmaboekjes
samen. Toen kwam Radio Luxemburg, waar ik voor het
eerst rock-‘n-roll hoorde. In bed, onder de dekens, volgde ik op
mijn draagbare radio de Engelse top-twintig, altijd het schrijfblokje
paraat.”
Ondanks deze passie besluit Willem na zijn HBS
examen in 1966 politieke en sociale wetenschappen te gaan
studeren als opmaat voor een carrière als bestuurder en vooral
diplomaat. “Ik wilde de politiek in. Later, toen ik intensief de
buitenlandse politiek begon te volgen en de rol van de diplomatie
ontdekte, wist ik het: diplomaat zou ik worden. De klassieke route
was rechten studeren in Leiden en dan ‘Het Klasje’. Uit een soort
dwarse linksigheid wilde ik niet naar Leiden, maar ging politicologie
doen aan de ‘rode faculteit’ in Amsterdam. Wel vastbesloten
om daarna de diplomatie in te gaan.”
Het loopt uiteindelijk anders. Nog geen twee jaar later schuift
Willem aan als onafhankelijk panellid in het KRO televisieprogramma
‘Disco duel’,
gepresenteerd door Herman Stok – min
of meer de opvolger van het vermaarde ‘Top of Flop’. Gretig om
zich in het metier te bewegen, haakt hij aan als productie-assistent
bij het VARA-programma
‘Een opvallend vrolijk gevarieerde
visite’, dat met presentator Kees van Maasdam en producer Co de
Kloet (sr.) door het land trekt. Totdat Van Maasdam een keer moet
verzuimen en Willem van Beusekom achter de microfoon plaatsneemt.
Om een jaar later in een van de vele rondes om
programma- ideeën te genereren een panklaar voorstel neer te
leggen voor ‘Popreconstructie’, zijn eerste eigen radioprogramma.
“Hilversum kent geen diepteonderzoeken; ik leid uit de reacties
af dat de luisteraars in twee groepen uiteen vallen. De ene is rond
de dertig en luistert vanwege het nostalgisch element. De andere
categorie is in het eind van de tienerjaren. Oude Beatles kan
iedereen draaien, maar zij zijn nieuwsgierig naar wat zich ervoor
heeft afgespeeld.” Met ‘Popreconstructie’ ontgint Willem van
Beusekom archieven en discotheken en verbeeldt wekelijks met
hulp van zijn luisteraars een belangrijk deel van de pophistorie.
Na eenmaal aanzien te hebben verworven, volgen andere
programma’s, waarvan de Elpeetuin de bekendste is. “Ik ben
nooit het prototype disc-jockey geweest. Dat vak heb ik nooit in de
vingers gehad. Ik ben altijd iemand geweest die muziek moest
verbinden met informatie over muziek.” Na vijf jaar freelancen
treedt hij in 1974 officieel in dienst van de VARA.
Visie
Hij wilde van oorsprong besturen, dus laat Willem van
Beusekom zich in het overleg- en vergadercircuit niet
onbetuigd. Hij heeft ook een duidelijke visie op én
muziek én radio. Dat levert hem vier jaar na zijn
indiensttreding het groepsleiderschap populaire
muziek op, dat hij nog altijd met programmamaken
combineert. Totdat hij – na een waarnemingsperiode
van een jaar – in 1984 door het VARA-bestuur wordt
benoemd tot directeur radio. De VARA had een
periode van heftig politiek en maatschappelijk engagement
achter de rug en staat aan de vooravond van
een draconische bezuinigingsoperatie om de organisatie
te redden van de ondergang. Willem van
Beusekom maakt keuzes: “Ik wil absoluut onze
klassieke concerten – de VARA Matinees – op poten
houden. Wij vinden dat een eigen bijdrage aan de
Nederlandse cultuur. Maar dan praat je wel over veel
geld. Een plaat uit de kast trekken is veel goedkoper.
Het zou toch uiterst droevig zijn als je moet zeggen:
vanwege het geld moeten we die taak afstoten.”
